"Zam", bir işteki ücret veya maaşın artırılması anlamına gelir. İşveren tarafından çalışanın mevcut ücretine ek olarak daha yüksek bir ücret ödenmesi durumunda "zam" denir. Bu artış, genellikle işverenin işletmesinin performansına veya çalışanın performansına göre belirlenir ve belli bir zaman aralığında gerçekleştirilebilir.
Zam, çalışanların motivasyonunu artırabilir ve işletmenin kalifiye personel elde etmesine yardımcı olabilir. Ancak, işletmenin maliyetlerini de artırabilir ve fiyat artışlarına neden olabilir.
Zam, bir ürün ya da hizmetin eski fiyatına göre yeni fiyatındaki artıştır. Zam hesaplamak için öncelikle ürünün ya da hizmetin eski fiyatı bilinmelidir. Daha sonra, yeni fiyat belirlenirken dikkate alınan faktörlere göre zam oranı belirlenir.
Zam oranı, ürünün eski fiyatına göre yeni fiyatındaki artışın yüzdesi olarak ifade edilir. Örneğin, bir ürünün eski fiyatı 100 TL iken yeni fiyatı 120 TL olduysa, zam oranı;
Zam Oranı = [(Yeni Fiyat - Eski Fiyat) / Eski Fiyat] x 100 Zam Oranı = [(120 - 100) / 100] x 100 = 20%
Bu durumda, ürüne %20 zam yapılmıştır.
Zam miktarı ise, ürünün eski fiyatına zam oranı uygulanarak hesaplanabilir. Örneğin, bir ürünün eski fiyatı 100 TL iken %20 zam yapılmışsa, zam miktarı;
Zam Miktarı = Eski Fiyat x Zam Oranı Zam Miktarı = 100 TL x 0.20 = 20 TL
Bu durumda, ürüne 20 TL zam yapılmıştır ve yeni fiyatı 120 TL olmuştur.
Zam oranı, ürün veya hizmetin eski fiyatına göre yeni fiyatındaki artışın yüzdesi olarak hesaplanır. Bu hesaplama için aşağıdaki formül kullanılabilir:
Zam Oranı = [(Yeni Fiyat - Eski Fiyat) / Eski Fiyat] x 100
Örneğin, bir ürünün eski fiyatı 100 TL iken, yeni fiyatı 120 TL olduysa;
Zam Oranı = [(120 - 100) / 100] x 100 = 20%
Bu durumda zam oranı %20 olarak hesaplanır.
Ancak, bazı durumlarda zam oranı doğrudan belirlenmeyebilir. Örneğin, bir maaş zammı söz konusu olduğunda, zam oranı çalışanın eski maaşına göre yeni maaşındaki artışın yüzdesi olarak hesaplanır.
Zamlı fiyattan normal fiyatı hesaplamak için aşağıdaki formülü kullanabilirsiniz:
Normal Fiyat = Zamlı Fiyat / (1 + Zam Oranı)
Burada "Zam Oranı", ürünün eski fiyatına göre yeni fiyatındaki artışın yüzdesidir.
Örneğin, bir ürünün normal fiyatı 100 TL iken %20 zam yapılarak fiyatı 120 TL'ye yükseltilmiştir. Bu durumda normal fiyatı bulmak için;
Normal Fiyat = 120 / (1 + 0.20) = 100 TL
Yani, bu ürünün normal fiyatı 100 TL'dir.